In de Omgevingswet is veel aandacht voor participatie. Daarmee bedoelen we: in gesprek gaan met de mensen die de gevolgen van een plan gaan merken. Dit geldt voor iedereen die iets in de leefomgeving wil veranderen. Inwoners, ondernemers, de gemeente en andere overheden. Bij bepaalde bouwplannen is participatie verplicht.

De initiatiefnemer is aan zet! Van een initiatiefnemer (plannenmaker) wordt verwacht dat belanghebbenden worden betrokken bij het uitwerken van de plannen. Liefst gebeurt dat vóór een vergunningaanvraag. Hoe de participatie wordt georganiseerd, is aan de initiatiefnemer. Bij een conceptverzoek toetst de gemeente de kwaliteit van het participatieproces. Die moet voldoende zijn om belangen af te wegen en een besluit te nemen over een vergunningaanvraag. In de handreiking Participatie staat een stappenplan voor initiatiefnemers.

> Let op: Participatie is verplicht bij bouwplannen waarvoor het omgevingsplan gewijzigd moet worden. Die staan in het raadsbesluit Adviesrecht(externe link) bij buitenplanse omgevingsplanactiviteiten.

Wat is het voordeel van participatie?

Participatie leidt tot betere plannen, meer draagvlak en betere besluiten. Door het bijtijds en zorgvuldig betrekken van de omgeving, zorg je ervoor dat alle belangen, meningen, kennis en creativiteit op tafel komen. Verschillende belangen kunnen botsen, maar elkaar ook versterken. Door bezwaren, maar ook juist goede ideeën met elkaar te bespreken, kun je het initiatief beter maken. Een goed en zorgvuldig participatieproces draagt bij aan een zo soepel mogelijk proces van plan tot realisatie. 

Wanneer is participatie verplicht?

Een initiatiefnemer wordt altijd aangemoedigd om aan participatie te doen. Een nieuw appartementencomplex vraagt om andere participatie dan een dakkapel. Het is altijd maatwerk. Maar participatie is niet altijd verplicht. In Valkenswaard geldt dat het verplicht is als het een bouwplan is waarvoor het omgevingsplan gewijzigd moet worden. Voor de gemeente geldt dat participatie verplicht is voor onder meer het opstellen van de omgevingsvisie en het omgevingsplan.

Wat zijn vuistregels voor participatie?

In de participatiewijzer van Valkenswaard staan uitgangspunten voor goede participatie:

  • Betrek zoveel mogelijk partijen, die input leveren voor een beter product
  • Heb oog voor het algemeen belang, niet iedereen kan zijn zin krijge
  • Leg spelregels, rollen en verantwoordelijkheden vooraf helder vast
  • Benoem kaders en wat er minimaal nodig is voor het gewenste resultaat
  • Verstrek tijdig informatie en koppel altijd iets terug aan deelnemers
  • Participatie is vrijwillig, maar niet vrijblijvend

Wil je je buurt mooier maken?

Wil je een speeltuin in je buurt realiseren, een moestuin aanleggen of iets heel anders doen? Dan is het belangrijk dat je de omgeving betrekt. Ook is het belangrijk dat je bij de gemeente informeert wat er kan en mag. Dit kun je opzoeken in het Omgevingsloket(externe link). Kijk ook op de pagina Jouw idee voor de buurt.

Hoe weet je welke plannen er in je buurt zijn?

Kijk voor nieuwe ontwikkelingen op de pagina Bekendmakingen. Wil je ook weten wat de gemeente over jouw eigen buurt besluit? Bijvoorbeeld welke bouw- of kapvergunningen worden verleend? Meld je dan gratis aan via overheid.nl/overuwbuurt(externe link). Je ontvangt direct de meest recente bekendmakingen per e-mail.

Zijn er plannen in je buurt waar je niets van weet? Je kunt bij de gemeente navragen wat het plan inhoudt. Dat kan via het klantcontactcentrum, telefoon 040 - 208 3444. Je kunt ook vragen om het plan in te zien. In dat geval ontvang je de relevante documenten via de mail. Zo nodig kun je bezwaar maken, of in beroep gaan tegen een vergunning of regels van de overheid.

Wat doet de gemeente aan participatie?

Inwoners, ondernemers en gemeente werken al jarenlang samen aan de ontwikkeling van Valkenswaard, Dommelen en Borkel en Schaft. Van lokale buurtinitiatieven tot het opstellen van de Toekomstvisie 2040, van vergroening van straten tot natuurontwikkeling rond beken. Ook de omgevingsvisie is in samenspraak tot stand gekomen.

De gemeente blijft investeren in participatie en communicatie. Om zoveel mogelijk belanghebbenden te bereiken, hebben we persoonlijk contact en gebruiken we digitale middelen. Ook vragen we ons inwonerspanel om mee te denken of een mening te geven. We vertellen steeds in begrijpelijke taal welke vragen of initiatieven er spelen en wat de spelregels zijn. En achteraf vertellen we welke keuzes we gemaakt hebben en waarom. Bekijk ook het participatiebeleid.

Insteek is dat we met participatie samen iets voor het dorp doen. Want samen kom je verder dan alleen.

Meer informatie

Bekijk hier het participatiebeleid, de handreiking met stappenplan en andere handige informatie.